Doğal Sayılarda Bölme İşlemi Konu Anlatımı
Kazanım: En çok dört basamaklı bir doğal sayıyı, en çok iki basamaklı bir doğal sayıya böler.
Doğal Sayılarda Bölme İşlemi
Bölme İşlemi
Bilgi: Bölme işlemi ise bir sayıdan, başka bir sayıyı ardışık olarak çıkarmaktır.
Örneğin Mustafa’nın 20 tane bilyesi olsun ve bu bilyeleri her arkadaşına 5 tane bilye vererek dağıtmak istesin. Buna göre Mustafa kaç tane arkadaşına bilye dağıttığını bulalım.
➡️ Birinci arkadaşına 5 bilye verirse 👉20-5=15 bilye kalır.
➡️ İkinci arkadaşına 5 bilye verirse 👉15-5=10 bilye kalır.
➡️ Üçüncü arkadaşına 5 bilye verirse 👉10-5=5 bilye kalır.
➡️ Dördüncü arkadaşına 5 bilye verirse 👉5-5=0 bilye kalır.
Yukarıda yaptığımız işleme göre Mustafa 20 bilyesini 4 arkadaşına 5‘er bilye vererek dağıtmıştır.
Burada yapılan işlem bir sayıdan ardışık olarak aynı sayıyı çıkardığımız için bölme işlemidir.
Bu işlemi aşağıdaki gibi gösterebiliriz.👇
Not: Çarpma işlemi, eşit sayıdaki sayıları toplamanın kolay yoludur. Bölme işlemi ise bir sayıdan, başka bir sayıyı ardışık olarak çıkarmaktır. Buna göre, çarpma ve bölme işlemleri birbirinin tersidir.
Örneğin 6×3=18 işlemini tersten yapacak olursak 18÷6=3 sonucunu buluruz.
Yani çarpmanın tersi bölme işlemi , bölme işleminin tersi çarpma işlemidir.
Bölme İşlemi Nasıl Yapılır?
Bölme işleminin nasıl yapıldığını öğrenmeden önce bölme işleminde bölünen , bölen , bölüm ve kalanın neresi olduğunu aşağıdaki görseli inceleyerek hatırlayalım.
Şimdi bölme işleminin nasıl yapıldığını bir örnek ile adım adım açıklayalım.
Örneğin 834’ü 15’e bölelim.
➡️ 834 bölünen 15 ise bölendir.
➡️ Bölünen sayının en soldaki basamağı ile başlayalım.
8’in içinde 15 yoktur. (8 15’den küçüktür)
Bu durumda bölünen sayının en soldaki iki basamağını kullanırız.
83’ün içinde 15 vardır. 83’ün içinde 15 5 tane vardır. Bölüme 5 yazarız.
➡️ 15 ile 5’i çarparız ve bulduğumuz sonucu bölünen sayının en soldaki basamağının altına yazarız.
15×5=75
➡️ Alt alta yazılan sayıları çıkarırız.
83-75=8
➡️ Bölünen sayının birler basamağını kullanmadık. Bölünen sayıdan 4’ü aşağı indiririz. Aşağıda 84 sayısı oluşur.
➡️ 84’ün içinde 15 5 defa var.5’i bölüm kısmındaki 5’in sağına yazarız.
➡️ 15 ile 5’i çarptığımızda 75 yapar. 75’i 84’ün altına yazarız.
➡️ 84’den 75’i çıkarırız.
➡️ Bölünen sayıda kullanmadığımız rakam kalmadığı için bölme işlemi tamamlanmıştır.
Not: Bir bölme işleminde yukarıdan rakam indirildiğinde sayı yine de bölünmüyor ise bölüme ”0” yazılır ve diğer rakam indirilerek bölme işlemine devam edilir.
Bilgi: Bir bölme işleminde kalan ”0” ise bu bölme işlemine kalansız bölme işlemi denir.
Bilgi: Bir bölme işleminde kalan sıfırdan farklı bir doğal sayı ise bu bölme işlemine kalanlı bölme işlemi denir.
Bölme İşleminde Verilmeyen Sayıyı Bulma
Bilgi:Kalansız bölme işleminde bölünen verilmediğinde bölüneni bulmak için bölüm ile böleni çarpmalıyız.
Bilgi: Kalansız bir bölme işleminde bölen sayıyı bulmak için bölüneni bölüme böleriz.
Bilgi: Kalanlı bölme işleminde bölünen verilmediğinde bölüneni bulmak için bölüm ile böleni çarpıp kalanı toplarız.
Bilgi: Kalanlı bölme işleminde böleni bulmak için ;
✅ Bölünenden kalanı çıkarırız.
✅ Bulduğumuz sonucu , bölüme böleriz.
Doğal Sayılarda Bölme İşlemi konusu burada bitmiştir.
🔻 Diğer konulara hızlı geçiş 🚀
| ⏪ Önceki Konu | Sonraki Konu ⏩ |
| En Çok Üç Basamaklı İki Doğal Sayının Çarpma İşlemi | Çarpma ve Bölme İşleminin Sonucunu Tahmin Etme |