Bir Çokluğun İstenilen Yüzdesi Kadarını Bulma
Kazanım: Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarını ve belirli bir yüzdesi verilen çokluğun tamamını bulur.
Bir Çokluğun İstenilen Yüzdesi Kadarını Bulma
Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarını bulurken aşağıda anlatılan iki yöntemi kullanırız.
Bilgi : Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarını bulurken orantı kurarız. Bir bütünün tamamına %100 deyip istenen yüzdenin x (bilinmeyen) deyip içler dışlar çarpımı yaparız.
Örnek: 80 sayısının %20’sini bulalım.
✅ 80 sayısı bir bütünün tamamına karşılık gelir. Yani 80 sayısı %100 ‘e karşılık gelir.
✅ Bize %20 ‘ye karşılık gelen sayıyı soruyor.
Bilgi: Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarını bulurken verilen yüzdeyi kesir haline çevirdikten sonra Bir bütünün istenen kesir kadarını soruyormuş gibi düşünürüz
Örnek: 70 sayısının %30’unu bulalım.
✅ %30 ‘u kesre çeviririz.
\dfrac{30}{100}
✅ 70 sayısının \dfrac{30}{100} ‘ü kaçtır?
70 sayısı ile \dfrac{30}{100} ‘ü çarparız.
70×\dfrac{30}{100}
\dfrac{2100}{100}
21
Not: Yüzde hesaplarken aşağıdaki pratik yöntemleri kullanabilirsiniz.
✅ Bir sayının %50 ‘si demek o sayının yarısı demektir. ➡️ \dfrac{1}{2}
✅ Bir sayının %25 ‘i demek o sayının çeyreği demektir. ➡️ \dfrac{1}{4}
✅ Bir sayının %20 ‘si demek o sayının 5’te 1’i demektir. ➡️ \dfrac{1}{5}
✅ Bir sayının %10 ‘u demek o sayının 10’da 1’i demektir. ➡️ \dfrac{1}{10}
Örnek: Aşağıda bazı sayıların yüzdeleri pratik olarak hesaplanmıştır.
✅ 80’nin %50 ‘si 40’dır. (80÷2=40)
✅ 100’ün %25 ‘i 25’dir. (100÷4=25)
✅ 60’ın %20 ‘si 12’dir. (60÷5=12)
✅ 70’in %10 ‘u 7’dir. (70÷10=7)
Örnek: VSÇ ortaokulunda 600 öğrencinin % 60 ‘ı erkektir.
Buna göre VSÇ ortaokulunda kız öğrenci sayısı kaçtır?
% 60 ‘ı erkek ise %40’ kızdır.
600 ‘ün %40’ı
600×\dfrac{40}{100}
\dfrac{24000}{100}
240 kişi kızdır.
Örnek: Ömer bey 4000 TL maaşının %12,4 ‘ü alışveriş masrafıdır.
Buna göre Ömer beyin alışveriş harcaması kaç TL’dir?
4000 ‘in %12,4 ‘ü
4000×\dfrac{12,4}{100}
\dfrac{49600}{100}
496 TL alışveriş harcaması
Bilgi: Bir çokluğun belirli bir yüzdesi kadarı verilip sayının tamamı sorulduğunda orantı kurarak yapabiliriz.
Örnek: %40 ‘ı 36 olan sayının tamamını bulalım.
✅ 36 sayısı %40 karşılık gelir. Bize %100 ‘ünü soruyor.
Bilgi: Bir çokluğun belirli bir yüzdesi kadarı verilip sayının tamamı sorulduğunda yüzdeyi kesre çeviririz. Sonra sayıyı kesre böleriz.
Örnek: %60 ‘ı 180 olan sayının tamamını bulalım.
% 60 ➡️ \dfrac{60}{100}
180÷ \dfrac{60}{100}
180× \dfrac{100}{60}
3×100
300