Bir Çokluğun İstenilen Yüzdesi Kadarını Bulma
Kazanım: Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarını ve belirli bir yüzdesi verilen çokluğun tamamını bulur.
Bu konuda neler öğreneceğiz :
Bir Çokluğun İstenilen Yüzdesi Kadarını Bulma
Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarını bulurken aşağıda anlatılan iki yöntemi kullanırız.
Bilgi : Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarını bulurken orantı kurarız. Bir bütünün tamamına %100 deyip istenen yüzdenin x (bilinmeyen) deyip içler dışlar çarpımı yaparız.
Örnek: 80 sayısının %20’sini bulalım.
✅ 80 sayısı bir bütünün tamamına karşılık gelir. Yani 80 sayısı %100 ‘e karşılık gelir.
✅ Bize %20 ‘ye karşılık gelen sayıyı soruyor.
Bilgi: Bir çokluğun belirtilen bir yüzdesine karşılık gelen miktarını bulurken verilen yüzdeyi kesir haline çevirdikten sonra Bir bütünün istenen kesir kadarını soruyormuş gibi düşünürüz
Örnek: 70 sayısının %30’unu bulalım.
✅ %30 ‘u kesre çeviririz.
\dfrac{30}{100}
✅ 70 sayısının \dfrac{30}{100} ‘ü kaçtır?
70 sayısı ile \dfrac{30}{100} ‘ü çarparız.
70×\dfrac{30}{100}
\dfrac{2100}{100}
21
Not: Yüzde hesaplarken aşağıdaki pratik yöntemleri kullanabilirsiniz.
✅ Bir sayının %50 ‘si demek o sayının yarısı demektir. ➡️ \dfrac{1}{2}
✅ Bir sayının %25 ‘i demek o sayının çeyreği demektir. ➡️ \dfrac{1}{4}
✅ Bir sayının %20 ‘si demek o sayının 5’te 1’i demektir. ➡️ \dfrac{1}{5}
✅ Bir sayının %10 ‘u demek o sayının 10’da 1’i demektir. ➡️ \dfrac{1}{10}
Örnek: Aşağıda bazı sayıların yüzdeleri pratik olarak hesaplanmıştır.
✅ 80’nin %50 ‘si 40’dır. (80÷2=40)
✅ 100’ün %25 ‘i 25’dir. (100÷4=25)
✅ 60’ın %20 ‘si 12’dir. (60÷5=12)
✅ 70’in %10 ‘u 7’dir. (70÷10=7)
Örnek: VSÇ ortaokulunda 600 öğrencinin % 60 ‘ı erkektir.
Buna göre VSÇ ortaokulunda kız öğrenci sayısı kaçtır?
% 60 ‘ı erkek ise %40’ kızdır.
600 ‘ün %40’ı
600×\dfrac{40}{100}
\dfrac{24000}{100}
240 kişi kızdır.
Örnek: Ömer bey 4000 TL maaşının %12,4 ‘ü alışveriş masrafıdır.
Buna göre Ömer beyin alışveriş harcaması kaç TL’dir?
4000 ‘in %12,4 ‘ü
4000×\dfrac{12,4}{100}
\dfrac{49600}{100}
496 TL alışveriş harcaması
Bilgi: Bir çokluğun belirli bir yüzdesi kadarı verilip sayının tamamı sorulduğunda orantı kurarak yapabiliriz.
Örnek: %40 ‘ı 36 olan sayının tamamını bulalım.
✅ 36 sayısı %40 karşılık gelir. Bize %100 ‘ünü soruyor.
Bilgi: Bir çokluğun belirli bir yüzdesi kadarı verilip sayının tamamı sorulduğunda yüzdeyi kesre çeviririz. Sonra sayıyı kesre böleriz.
Örnek: %60 ‘ı 180 olan sayının tamamını bulalım.
% 60 ➡️ \dfrac{60}{100}
180÷ \dfrac{60}{100}
180× \dfrac{100}{60}
3×100
300