En Fazla Üç Veri Grubuna Ait Çizgi ve Sütun Grafiklerini Yorumlama

0 1.778

Kazanım: En fazla üç veri grubuna ait çizgi ve sütun grafiklerini yorumlar.

8.Sınıf Veri Analizi konusunun ilk dersi olarak en fazla üç veri grubuna ait çizgi ve sütun grafiklerini yorumlama yapacağız. Bir araştırma sonucunda elde ettiğimiz verileri çizgi grafiği ve sütun grafiği gibi farklı şekillerde gösterebiliriz. Şimdi bunları tek tek inceleyelim.

Çizgi Grafiği Yorumlama

Bilgi: Bir olayın belirli bir zaman aralığında değişimini göstermek için oluşturulan grafiklere çizgi grafiği denir.

Önceki senelerde sadece 1 veri grubuna ait çizgi grafiğini çizmeyi öğrenmiştik.8.Sınıfta ise 3 veri grubuna kadar çizgi grafiği çizmeyi öğreneceğiz. Aşağıdaki örnekte tek bir veri üzerinden çizgi grafiği çizimine örnek verilmiştir.

Örnek: Mersin ilindeki 5 günlük hava sıcaklığını gösteren tabloya aşağıdaki gibidir.

Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma
Sıcaklık26 °C30 °C24 °C27 °C22 °C

Buna göre tablodaki verilere uygun çizgi grafiğini oluşturalım.

Günleri yatay eksende , sıcaklık değerlerini dikey eksende yazalım.

Çizgi ve Sütun Grafiklerini Yorumlama

Yukarıdaki çizgi grafiğini incelediğimizde

Pazartesi günü Mersinde hava sıcaklığı 26 °C ‘dir. Bu yüzden pazartesi günü 25°C ‘nin az yukarısında gösterilmiştir.

Çizgi grafiğimiz tek bir veriden ( Mersin iline ait sıcaklık) oluştuğu için tek bir çizgi ile gösterilmiştir.

Şimdi 8.sınıf seviyesinde göreceğimiz 3 veri ile çizgi grafiği oluşturalım. Aşağıdaki örnekte 3 veri üzerinden çizgi grafiği çizimine örnek verilmiştir.

Örnek: Mersin, Niğde ve Bursa illerindeki 5 günlük hava sıcaklığını gösteren tabloya aşağıdaki gibidir.

PazartesiSalıÇarşambaPerşembeCuma
Mersin26 °C 30 °C 24 °C 27 °C 22 °C
Niğde20 °C 26 °C 24 °C 26 °C 18 °C
Bursa17 °C 15 °C 18 °C 20 °C 15 °C

Buna göre tablodaki verileri çizgi grafiğine dönüştürelim.

Günleri yatay eksende , sıcaklık değerlerini dikey eksende yazalım.

Yukarıdaki çizgi grafiğinde 3 veri olduğu için 3 ayrı çizgi kullandık.

.Bu çizgiler daha iyi ayırt edilmesi için her çizgiyi farklı renkte gösterdik.

Çizgilerin hangi ile ait olduğu göstermek için iller ile renkleri eşleştirdik.

Not: Çizgi grafiğini artış ve azalışları vurgulamak için kullanırız.Çizgi grafiğinde değişkenler sürekli olmalıdır.

✅ Zamana göre hava sıcaklığındaki değişimi göstermede çizgi grafiğini kullanırız.

✅ Zamana göre bir aracın yakıt tüketimindeki değişimi göstermede çizgi grafiğini kullanırız.

✅ Zamana göre bir aracın aldığı yoldaki değişimi göstermede çizgi grafiğini kullanırız.

✅ Zamana göre ağacın boyundaki değişimi göstermede çizgi grafiğini kullanırız.

✅ Zamana göre bir şirketin gelirlerinin-giderlerinin değişimini göstermede çizgi grafiğini kullanırız.

Örnek: LGS’ye hazırlanan Nehir,Hatice ve Şevket’in aylık olarak yaptıkları deneme sınavlarına ait net sayıları aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Buna göre aşağıdaki soruları çizgi grafiğine göre cevaplandıralım.

✅ Nehir,Hatice ve Şevket’in en az net yapığı aylar hangileridir?

Nehir ➡ Kasım (Siyah çizginin en düşük olduğu nokta kasım ayında)

Hatice ➡ Ekim (Turuncu çizginin en düşük olduğu nokta Ekim ayında)

Şevket ➡ Ocak (Kırmızı çizginin en düşük olduğu nokta Ocak ayında)

✅ Nehir,Hatice ve Şevket’in en çok net yapığı aylar hangileridir?

Nehir ➡ Şubat ve Mayıs (Siyah çizginin en yüksek olduğu nokta Şubat ve Mayıs ayında)

Hatice ➡ Mart ve Mayıs (Turuncu çizginin en yüksek olduğu nokta Mart ve Mayıs ayında)

Şevket ➡ Nisan ve Mayıs (Kırmızı çizginin en yüksek olduğu nokta Nisan ve Mayıs ayında)

✅ Nehir ve Hatice’nin eşit net sayılarına sahip olduğu aylar hangisidir?

Nehir grafikte siyah çizgi , Hatice grafikte turuncu çizgi ile gösterilmiştir.Bu iki çizginin birleştiği noktalar eşit net yaptığı aylardır.

Nehir ve Hatice ➡ Ocak ayında eşit net yapmışlardır.

✅ Şevket ve Hatice’nin eşit net sayılarına sahip olduğu aylar hangisidir?

Şevket grafikte kırmızı çizgi , Hatice grafikte turuncu çizgi ile gösterilmiştir.Bu iki çizginin birleştiği noktalar eşit net yaptığı aylardır.

Şevket ve Hatice ➡ Aralık ayında eşit net yapmışlardır.

✅ Nehir’in net sayısını en fazla arttırdığı ay hangisidir?

Nehir grafikte siyah çizgi olduğu için siyah çizgiyi Ekim ayından başlayıp takip ettiğimizde en hızlı çıkışı Ocak ayında Şubat ayına geçerken yapmıştır.Yani Nehir net sayısını en fazla şubat ayında yapmıştır.

✅ Nehir’in deneme netlerinin ortalama neti kaçtır?

Nehir’in ortalama netini bulmak için önce aylara göre kaç net yaptığını bulmalıyız.

Siyah çizgiyi takip ettiğimizde dikey sütunda aylarla kesiştiği noktalara bakarız.Bu nokta hangi sayıya denk geliyor ise o aya ait neti buluruz.

Ortalamayı bulmak için bu sayıları toplayıp sayı adedine ( ay sayısına) böleriz.

\dfrac{60+55+65+70+90+80+85+90}{8}

\dfrac{595}{8}

74,375

Sütun Grafiği Yorumlama

Bilgi: Verileri karşılaştırma amacıyla yatay yada dikey olacak şekilde sütun veya çubuk şeklinde gösterilmesine sütun grafiği denir.

✅ Sütun grafiğinde sütunlar arası mesafe ve sütunların kalınlıkları eşit olmalıdır.

✅ Sütun grafiği genellikle iki ya da daha fazla veri grubunun karşılaştırılması için uygundur.

✅ Farklı veriler arasındaki ilişkiyi görmeyi kolaylaştırır.

Daha önceki yıllarda öğrendiğimiz sütun grafiklerine göre 8.sınıfta üç veri grubuna ait sütun grafiklerini öğreneceğiz. Aşağıdaki örnekte 3 veri üzerinden sütun grafiği çizimine örnek verilmiştir.

Örnek: Nehir, Hatice ve Şevket’in Türkçe, Matematik ve İngilizce dersinden yapmış olduğu netler aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Türkçe Matematik İngilizce
Nehir17128
Hatice181510
Şevket16189

Buna göre tablodaki verileri sütun grafiğine dönüştürelim.

Ders isimlerini yatay eksende

Net sayılarını dikey eksende yazalım.

Yukarıdaki sütun grafiğinde 3 veri olduğu için 3 farklı rende sütun kullandık.

Sütunlar daha iyi ayırt edilmesi için her sütunu farklı renkte gösterdik.

Sütunların hangi kişiye ait olduğu göstermek için isimler ile renkler eşleştirdik.

Not: Sütun grafiğini farklı durumların verilerini karşılaştırmada kullanırız.

✅ Farklı marka telefonların satış adetlerinin karşılaştırılmasında sütun grafiği kullanırız.

✅ Farklı derslerden öğrencilerin yaptığı netleri karşılaştırmada sütun grafiği kullanırız.

✅ Farklı ülkelerden gelen turist sayılarının karşılaştırılmasında sütun grafiği kullanırız.

✅ Farklı takımların oynadığı maçlardan aldığı galibiyetlerin, beraberliklerin ve mağlubiyetlerin karşılaştırılmasında sütun grafiği kullanırız.

🎥 Bir Soru Bir Video 🎥

Soru: Aşağıda farklı zaman dilimlerine ait 3 farklı musluğun zamana karşı havuzdaki su miktarlarını litre cinsinden gösteren çizgi grafiği verilmiştir. Bu muslukların vanaları her 10 dakikada kısılmış veya açılmıştır.

Kutay bu çizgi grafiği hakkında bilgi kutusu hazırlayıp öğretmenine gösteriyor. Öğretmende Kutay’ın oluşturduğu bilgi kutusundaki doğru olan bilgileri mavi renge , yanlış olan bilgileri kırmızı renge boyuyor ve bilgi kutusunu Kutay’a geri veriyor.

Buna göre son durumda Kutay’ın elindeki bilgi kutusunun görseli aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

A) B) C) D)

Çözüm:

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Insert math as
Block
Inline
Additional settings
Formula color
Text color
#333333
Type math using LaTeX
Preview
\({}\)
Nothing to preview
Insert